Historia
Stroszek
Autorzy: Jan Drabina, Przemysław Nadolski. Wydane przez Towarzystwo Miłośników Bytomia w 1998r.
Pierwszy raz wzmiankowany został w dokumencie wystawionym w Bytomiu 30 kwietnia 1459 r. przez zarządców miasta i Świerklańca. Jest w nim mowa o granicy między Bytomiem a Stroszkiem właśnie. Ma nią być "i od dawna była" Belcze, a więc: nie istniejąca już dziś rzeczka Bielcze. Ponownie spotykamy Stroszek w dokumencie sprzedaży podpisanym przez karczmarza radzionkowskiego Grzegorza. Akt dotyczy brzegu nowozałożonego stawu rybnego o nazwie Strossek, znajdującego się zapewne w obniżeniu źródła obecnej rzeki Szarlejki, na południe od dzisiejszego osiedla.

W 1625 r. jest już mowa o istnieniu folwarku Stroszek, będącego zastawem pod pożyczkę udzieloną przez hrabiego Andrzeja Cellariego z Lublińca właścicielowi Radzionkowa Piotrowi von Hornig. Od tej też pory Stroszek należał do właścicieli wsi Radzionków, od roku 1701 byli nimi hrabiowie Henckel von Donnersmarck. Folwark ów usytuowany był na szczycie wzgórza, gdzie dziś stoją wieżowce (przy obecnej ul. Edwarda Rydza - Śmigłego). Warto przy tej okazji zauważyć, że w 1696 r. obrabowano folwark, a rok później złodziei stracono.

Ważniejszym jednak faktem jest funkcjonowanie na omawianym obszarze górnictwa galmanu i srebra. Wylot sztolni w tzw. Srebrnej Górze (obecne okolice rezerwatu "Segiet") w dziesięcioleciach kończących XVIII wiek znajdował się właśnie w okolicy Stroszka.

Wyjątkowym źródłem informacji o Stroszku w tamtym okresie jest radzionkowski urbarz z 1785 r., zestawiający powinności miejscowych chłopów wobec pana feudalnego. I tu wzmiankowany jest Stroszek jako folwark, na polach którego radzionkowscy chłopi odrabiali obowiązkową jeszcze wtedy pańszczyznę. Hodowano w nim owce. Nie brak było tam i leśniczówki, bo otaczający las obejmował obszar 130 mórg.

Po uruchomieniu kopalni na Buchaczu pobliskie lasy prawie zniknęły. Pozostały natomiast zabudowania folwarku: dom mieszkalny, stodoły, stajnie, piekarnie, dwie studnie i ogród.

Gdy w 1774 r. zakładano gminę Sucha Góra, tereny położone po południowo - zachodniej stronie drogi z Radzionkowa do Blachówki, a więc i Stroszek, pozostały przy Radzionkowie, a po jej drugiej stronie włączone zostały do Suchej Góry - od wzniesienia przy dawnej wieży wodociągowej aż do Blachówki. Nie przypominając zmian politycznych, które nie ominęły i mieszkańców Stroszka, a więc przechodzenie od końca XIII wieku wraz z księstwami śląskimi do Czech, a po 1526 r. do Austrii, zaś w wyniku wojen śląskich w połowie XVIII wieku do Prus, a od 1871 r. do II Rzeszy Niemieckiej, podkreślić należy, że po 1922 r. teren Stroszka wraz z Radzionkowem przyłączono do Polski. Zbudowano wtedy budynek polskiego Urzędu Celnego obsługującego przejście graniczne na Wiktorze, koło kopalni "Beuthengrube" (obecnie KWK "Powstańców Śląskich"), w pobliżu skrzyżowania obecnych ul. Strzelców Bytomskich i Wojciechowskiego. Stroszek bowiem dotykał granicy państwowej z Niemcami.

Po II wojnie światowej, w 1949 r. rozpoczęto na Stroszku, na upaństwowionych polach hrabiego Henckel von Donnersmarck, budowę osiedla mieszkaniowego przeznaczonego głównie dla górników, nazwanego w połowie lat pięćdziesiątych imieniem marszałka Konstantego Rokossowskiego. W trakcie prac zasypano staw znajdujący się na miejscu dawnej kopalni galmanu "Schoris", zwożąc na to miejsce zwały ziemi z wykopów pod fundamenty bloków. Przy tej okazji odtworzono odcinek drogi zniszczonej w 1857 r. podczas poszerzenia kopalnianych wyrobisk. Inwestorem całego przedsięwzięcia była Dyrekcja Budowy Osiedli Robotniczych w Katowicach, a wykonawcą Kombinat Budowlany w Bytomiu. Decyzje o lokalizacji osiedla zapadały w Katowicach i Tarnowskich Górach.

Pierwsze budynki osiedla starano się upodobnić do budownictwa górnośląskiego (typowe "familoki"), stawiając w ich sąsiedztwie budynki gospodarcze umożliwiające hodowlę drobnego inwentarza. Potem jednak całe osiedle upodobniło się do innych wznoszonych w całej Polsce. Inwestycję w zasadzie zamknięto w 1954 r., realizując projekt Zofii Dziewulskiej z Zakładu Osiedli Robotniczych.

W 1975 r. osiedle Stroszek przyłączono wraz z Radzionkowem do miasta Bytomia, a gdy Radzionków z dniem 1 stycznia 1998 r. stał się samodzielną gminą, Stroszek pozostał w obrębie Bytomia.
Jan Drabina
Przemysław Nadolski
Copyright © Parafia św. Michała Archanioła         Projekt: Wojciech Sitko         Redakcja: sg.par@wp.pl         Liczba odwiedzin: